Sabunçu qəsəbəsi
|
Sabunçu Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının
Sabunçu qəsəbəsi inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəliyi |
||
|
İcra Hakimiyyəti Başçısının nümayəndəsi
|
Orucov Ruhin Eyvaz oğlu
|
450-01-80
|
|
Nümayəndənin müavini
|
Abbasov Ceyhun Ənvər oğlu |
450-14-04
|
|
Məsləhətçi Tikinti üzrə mühəndis
|
İbrahimli Şamil Elçin oğlu
|
450-14-04
|
|
Baş məsləhətçi mühasib
|
Əliyev Əbülfəz Ələkbər oğlu
|
450-14-04
|
|
Aparıcı mütəxəssis
|
Şahbazova Sevda Firuddin qızı
|
450-14-04
|
Sabunçu qəsəbəsi-Bakının Sabunçu rayonu ərazisində yerləşən qədim qəsəbələrdən olmaqla şəhər tipli qəsəbədir. Ərazisi 25 km2 - dir. Sabunçu qəsəbəsinin yaranması 1790-1800-cü illərə təsadüf edir ki, o vaxtlar orada yaşayan əhalinin əksəriyyəti əkinçilik, bağçılıq, qoyunçuluqla məşğul olardılar. Sonradan 1825-ci illərdə Balaxanı, Sabunçu, Ramana kəndlərində neft istehsalına əl əməyilə başlanmasına baxmayaraq, əhalinin bir hissəsi kənd həyatından hələ də əl çəkməmişdilər. Neftdən yanacaq məhsulu kimi istifadə olunması, neft məhsullarına təlabatın çoxalmasına səbəb olurdu. Bu da neft quyularının əllə qazılmasının artmasına gətirib çıxarırdı.
Ona görə də, Rusiya, Almaniya, Amerika və İngiltərə mütəxəssisləri Bakıya gələrək neft istehsalında texniki təkmilləşdirmələr həyata keçirirdilər. 1825-ci illərdə Bakıya gələn Roççel və Nobel qardaşları Sabunçu kəndində neft yataqlarını istismar edərək, çoxlu gəlir əldə etmiş, neft mədənlərinə yaxın olmaq üçün Sabunçu qəsəbəsində bir çox yaşayış binaları da tikdirmişdilər. 1885-ci ildə almaniyalı mütəxəssis Adolf Zorge Bakının Sabunçu qəsəbəsinə gələrək burada evlənir, neft sənayesində calışaraq, Sabunçu qəsəbəsində ikimərtəbəli evdə yaşamağa başlayır. Onun oğlu - böyük kəşfiyyatcı, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Ruxard Zorge də məhz, Sabunçu qəsəbəsində anadan olmuşdur. Zorgelər ailəsinin yaşadığı ev hələ də Sabunçu qəsəbəsində ev muzeyi kimi saxlanılmaqdadır.
1873- cü illərdən etibarən qazma işində əl əməyini buxar mühərrikləri əvəz etməyə başladı. Bu da neft sənayesi tarixində mühüm hadisə olaraq, neft sənayesinin artması, fabrik və zavodların istehsal mərhələsinin başlanmasına zərurət yaradırdı. Neft istehsalının əsas rayonu Sabunçu və Bibiheybət, sonralar isə həmdə Suraxanı idi. 1901-ci illərdə Bakıda hasil olan neftin 35%-ni məhz Sabunçu verirdi. Bu səbəbdən də iş yerlərinin çoxalması ilə əlaqədar, əhalinin Sabunçu kəndinə axınını artırmış, oranı qəsəbəyə çevirmişdir. Əhalinin artımı ilə əlaqədar, yaşayış evlərinin, məktəblərin, poliklinikanın, zavodların, xəstəxana və məsçidlərin tikintisinə başlanmışdır. Sabunçu qəsəbəsi ərazisində ilk poliklinika 1898-ci ildə tikilmişdir.
Neft sənayesindən iqtisadi gəlir götürmək cəhdləri artdıqca, nəqliyyat yollarını yaxşılaşdırmaq vəzifəsi də irəli sürülürdü. 1878-ci ildə Zaqafqaziya dəmir yolunun “Neft Hissəsi” adı ilə məlum olan hissəsinin tikilməsi layihəsi təsdiq olundu. Bu hissə 1880-cı ilin yanvar ayının 20-də istismara verilərək, Bakının Sabunçu qəsəbəsi ilə birləşdirildi. Əvvəllər bu yolla ancaq neft daşınması nəzərdə tutulurdu. Sonradan bu yol daha da genişləndirilərək sərnişin daşınmasına da başladı. 1890-cı illərin ortalarında Bakıdan Sabunçuya hər gün 6 sərnişin qatarı yola salınmasına baxmayaraq, bu qatarlar neft mədən fəhlələrinin daşınmasının öhdəsindən çətinliklə gəlirdi.
Bakıdan Sabunçu qəsəbəsinə çəkilən ilk dəmir yolu 26 km uzunluğunda olmaqla cəmi bir il yarıma çəkilmişdir. Bu da qəsəbə ərazisində inzibati və ictimai binaların artımına səbəb olmuşdur. Onlardan biri də “Balaxanıneft” qaz çıxarma idarəsinin binasıdır ki, hal-hazırda Sabunçu qəsəbəsi ilə bərabər Sabunçu rayonu ərazisində istehsal edilən xam neft və qaz məhsullarına nəzarət edir.
Sabunçu qəsəbəsi Sabunçu rayonunun mərkəzi olmaqla, orada hal-hazırda 68000 nəfər tutumu olan Bakı Olimpiya Stadionu və İ.Qaibov adına Stadion, 1 kollec, 2 texniki peşə liseyi, 7 məktəb, 7 uşaq bağçası, 2 kitabxana, 2 poliklinika, 2 xəstəxana, 2 özəl tibb mərkəzi, Təcili Tibbi Yardım Stansiyası, Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi, Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış Dövlət Xidmətinin Sabunçu rayon idarəsi, 2 zavod (“Bakı Fəhləsi” zavodu və Sabunçu Elmi İstehsalat Birliyi) və müxtəlif təşkilatlar fəaliyyət göstərir. Qəsəbə ərazisindəki 67 və 155 nömrəli tam orta məktəblər Böyük Vətən Müharibəsi dövründə hospital kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Bundan əlavə 1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsi zamanı həlak olmuş həmvətənlərimizin qardaşlıq qəbiristanlığı abidəsi də məhz Sabunçu qəsəbəsi ərazisində ucaldılmışdır.
Ərazisi: 25 kv.km-dir.
Əhalisi: 01.01.2018-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən qeydiyyatda olan əhalinin sayı-32400 nəfər
Əhalinin faktiki olaraq yaşayanların sayı-41250 nəfərdir.
Məcburi köçkünlər: 1871 ailədən ibarət 8118 nəfər
Milli tərkibi: azərbaycanlı, rus,tatar, ləzgi
Şəhid ailəsi: 41 nəfər
Qarabağ müharibəsi əlilləri: 34 nəfər
Tarixi abidələri:
-Cümə məscidi – XIX əsr
-Həşim hamamı – XIX əsr
- 1941-1945- “Qardaşlıq məzarı”
Təhsil müəssisələri:
-Bakı Sənaye Pedaqoji Kolleci
-10 saylı Bakı peşə liseyi
-17 saylı peşə liseyi
-67 saylı tam orta məktəb
-68 saylı tam orta məktəb
-148 saylı tam orta məktəb
-155 saylı tam orta məktəb
-170 saylı tam orta məktəb
-215 saylı tam orta məktəb
-311 saylı tam orta məktəb
-3 saylı uşaq bağçası
-7 saylı körpələr evi və uşaq bağçası
-79 saylı uşaq bağçası
-86 saylı körpələr evi və uşaq bağçası
-187 saylı uşaq bağçası
-247 saylı uşaq bağçası
-310 saylı uşaq bağçası
Səhiyyə müəssisələri:
-12 saylı poliklinika
-3 saylı şəhər klinik xəstəxanası
-Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun Cərrahiyyə Klinikası
-12 saylı Təcili Tibbi Yardım Stansiyası
-Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi
Özəl Səhiyyə müəssisələri:
- “Atlas” tibb mərkəzi
-“Medicare” tibb klinikası
Mədəniyyəti:
-M.Dilbazi adına uşaq kitabxanası
-Sabunçu Kütləvi kitabxana
Keçidlər
